Ngu ngốc

 

Năm Định Luật về sự Ngu Ngốc của Con Người

Đó là nhan đề của cuốn sách nhỏ (The Basic Laws of Human Stupidity) của tác giả Carlo Cipolla. Thấy cuốn sách rất thú vị, tôi bèn dịch sang tiếng Việt để chia sẻ cùng bạn đọc ở đây:

https://nguyenvantuan.info/.../nhung-qui-luat-can-ban-ve...

CARLO M. CIPOLLA (1922–2000) là một nhà sử học kinh tế người Ý, học giả Fulbright, và giáo sư tại Đại học California, Berkeley. Ông được bầu làm Hội viên Thông tấn của Viện Hàn lâm Anh quốc vào năm 1989 và được trao Giải thưởng Quốc tế Balzan về Lịch sử Kinh tế vào năm 1995. Ông được trao các bằng cấp danh dự tại Ý và Thụy Sĩ. Tác phẩm kinh điển của ông, Những Định Luật Cơ Bản về Sự Ngu Ngốc của Con Người, đã bán được hơn nửa triệu bản trên toàn thế giới và được dịch ra hơn mười ngôn ngữ.

Cuốn sách là một tiểu luận hài hước nhưng sâu sắc, phân tích hành vi con người qua lăng kính 'sự ngu ngốc' (stupidity). Cipolla đưa ra năm định luật cơ bản về sự ngu ngốc của con người:

Định luật 1: Mọi người luôn đánh giá thấp số lượng người ngu ngốc trong xã hội. Sự ngu ngốc tồn tại ở mọi tầng lớp, nghề nghiệp và không phân biệt giới tính, tuổi tác.

Định luật 2: Xác suất một người ngu ngốc không phụ thuộc vào bất kỳ đặc điểm nào khác của họ. Ngu ngốc không liên quan đến học vấn, địa vị xã hội hay thành công. Một người có bằng tiến sĩ vẫn có thể hành động ngu ngốc.

Định luật 3 (Định luật Vàng): Người ngu ngốc là người gây thiệt hại cho người khác mà không mang lại lợi ích cho bản thân, hoặc thậm chí tự gây hại cho mình. Cipolla phân loại con người thành bốn nhóm:

* Thông minh: Làm lợi cho mình và người khác.

* Kẻ cướp: Làm lợi cho mình nhưng gây hại cho người khác.

* Người ngu ngốc: Gây hại cho người khác và/hoặc chính mình.

* Người bất lực: Gây hại cho mình nhưng làm lợi cho người khác.

Định luật 4: Người không ngu ngốc luôn đánh giá thấp mức độ nguy hiểm của người ngu ngốc. Họ thường cố gắng lí giải hành vi ngu ngốc bằng logic, nhưng điều này là vô ích vì sự ngu ngốc không tuân theo lí trí.

Định luật 5: Người ngu ngốc là loại người nguy hiểm nhứt. Họ gây ra thiệt hại không thể đoán trước và khó phòng tránh, khiến họ trở thành mối đe dọa lớn hơn băng đảng cướp.

Tóm lại, trong sách, tác giả Carlo Cipolla lập luận rằng sự ngu ngốc là một đặc tính phổ biến và không thể tránh khỏi của con người, gây ra hậu quả nghiêm trọng cho xã hội. Ông khuyến khích nhận thức và cảnh giác với sự ngu ngốc để giảm thiểu tác hại của nó.

(Copied từ Fb Nguyễn Tuấn)