Ngày hôm qua ...

Có vẻ như không mấy người để ý đến tin về cái chết của một cựu thủ tướng Nga.
Cũng phải thôi. Yegor Gaidar chỉ làm thủ tướng trong một thời gian ngắn.

Nhưng cái chết của một chính khách, đột ngột ở tuổi 53, không hẳn đã bình thường.
Chưa kể một thời gian trước đây, ông từng phải nhập viện ở nước ngoài với nghi vấn bị đầu độc. Cùng thời gian cựu điệp viên KGB Litvinenko chết do bị ám sát bằng chất phóng xạ.

Gaidar không được yêu thích. BBC viết về ông như sau:

Giọng nhỏ nhẹ, rộng lượng và luôn tôn trọng người khác, Yegor Gaidar lại là một trong những chính khách bị ghét bỏ nhất thế giới.

Ông được xem là kiến trúc sư của nền kinh tế Nga dưới thời Yeltsin. Hẳn thời gian và các nhà kinh tế sẽ đánh giá công lao của ông.

Dường như liều thuốc của ông quá đắng với con bệnh Nga.

Người ta nói ông đã vực nó qua cơn thập tử nhất sinh, nhưng nó không đủ can đảm để trở thành cường tráng, mà tiếp tục èo uột như hôm nay.

***

Thực ra cá nhân mình để ý đến vị cựu thủ tướng này chỉ ở cái tên.
Tuổi thơ mình từng say sưa với cuốn sách Timua và đồng đội. Của nhà văn Nga Arkady Gaidar, một cựu chỉ huy hồng quân. Nhà văn này khá nổi tiếng, ít ra là ở VN thời mình đi học. Không chỉ trong văn học, mà còn trong nhiều câu chuyện kể.
Nghĩ bụng, chỉ là trùng hợp, một cái tên, Gaidar.

Hóa ra vị cựu thủ tướng lại chính là cháu nội của nhà văn.
Viên chỉ huy hồng quân thời nội chiến sau cách mạng tháng Mười, trở thành nhà văn, rồi hy sinh trong chiến tranh thế giới thứ hai. Tác phẩm nói trên được cho là dựa trên nguyên mẫu con trai nhà văn, Timur Gaidar, sau này là đô đốc hải quân Liên xô, mất năm 1999.
Cựu thủ tướng Nga là con vị đô đốc này. Đô đốc Gaidar từng tham gia chiến đấu ở Cuba, chống lực lượng đổ bộ từ Mỹ lên vịnh Con lợn. Được cho là bạn của Raul Castro.

Một gia đình có truyền thống.
BBC viết về nhà văn Gaidar:

là một chỉ huy Hồng quân nổi danh vì sự dũng cảm và tàn nhẫn, và trong những năm sau này, lại là một nhà văn danh giá.

Bỗng nhiên nghĩ về một cái nhìn phản biện.
Ở xứ mà mọi người quen cắm cúi đi chỉ về một phía, trên chỉ một lề đường. Thường khi liêu xiêu bởi gió bão.
Những bước nhảy, xoay tròn duyên dáng trên phố, đều bị cho là hâm cả ...