Gặp gỡ cuối năm

Thực ra không có cuộc gặp gỡ nào cả.

Mặc dù đúng là cuối năm tất niên tổng kết lia chia.


Hay cũng có thể nói là có. Gặp lại một người bạn cũ. Tình cờ nhớ đến và tìm được trên mạng. Gặp gỡ cuối năm của Nguyễn Khải.

Nhớ hồi đi học khá mê nhà văn này. Vì tính triết lý, trí tuệ trong nhiều tác phẩm. Điển hình là Gặp gỡ cuối năm và Thời gian của người.

Nay đọc lại thấy có phần ... tội nghiệp. Công nhận nhà văn đã có những kiến thức tư liệu ngồn ngộn. Và ông phân tích quá khứ khá là sắc sảo. Nhưng hiện tại (lúc đó của người viết) và niềm tin tương lai thì dường như giáo điều và không ngoại trừ khả năng do không dám vượt khung chính trị chật hẹp.

Nên không có gì đáng ngạc nhiên khi ngày nay - khi thời gian ấy cũng đã lại thành quá khứ - chứng minh thực tế hoàn toàn khác hẳn, với gam màu đen tối hơn nhiều so với màu hồng được tô ngày ấy.

Nhà văn đã khuất núi. Và cũng đã nhận ra điều ấy. Qua tác phẩm cuối đời Tìm lại thời gian đã mất.


Thời gian đã mất liệu có thể tìm lại được chăng? Bản thân hắn đã hưởng nền giáo dục trong màu hồng thuở ấy. Hắn dường như thấy bóng mình trong nhân vật trẻ ngày ấy. Một kẻ có thể dễ thương ở đâu đó, nhưng khó chịu trong công việc, vì xét nét và không nhân nhượng.

Đương nhiên, ngày nay hắn bi đát hơn nhiều ...