Ma

Sáng nay ngồi chờ bảo dưỡng xe non 3 tiếng đồng hồ. Đọc được chương Trung kỳ, Hồi ký Paul Doumer.

Tự nhiên nhớ người Việt hay hỏi nhau: có tin có ma không. Lẽ ra, là người Việt, câu trả lời phải là: có.

Các tập tục của người Việt chẳng phải đều bắt đầu từ tín ngưỡng với lòng tin sâu sắc về cuộc sống sau khi chết đó sao?

Nên một năm dăm lần (chí ít là 2 lần: ngày giỗ và ngày Tết Nguyên đán) đều bày biện mâm cúng, thực chất chẳng khác mời ông bà về ăn bữa cơm vậy. Cũng cơm cũng thức ăn, cũng chén đũa cũng rượu, cũng nước súc miệng cũng trà.

Và nhà nhà ráng sinh cho được đứa con nối dõi tông đường. Ấy lấy người lo hương khói đặng sau khi chết có chỗ tìm về.



Doumer có nhận xét: lăng tẩm vua chúa ở Huế còn ít lạnh lẽo hơn chính nội điện hoàng cung.

Lễ Đàn Nam Giao lần đầu ông tham dự rất nhiều thủ tục, lần sau đã đơn giản đi nhiều.