Đũa cả bó

Người Việt nam mình có câu rất hay: Vơ đũa cả bó.

Ấy là khi muốn phản đối một ý kiến nào đó có tính chất cộng đồng. Kiểu: người Quảng thế này, người Bắc thế kia, người Việt nam thế nọ, ...


Về mặt biện chứng mà nói, câu phản biện như vậy hầu như bao giờ cũng đúng.

Vì có ai thống kê được tuyệt đối hết cả cộng đồng được nói đến đâu.

Nhưng đúng như vậy để làm gì?


Thực ra, khi người ta phản đối bằng câu ấy, cá nhân người nói nghĩ, ít ra tôi không như vậy. (Đa phần anh / chị ta là thành viên cộng đồng được nhắc tới, và âm hưởng phản đối mang nhiều màu sắc tự ái, hihi).

Tuy nhiên, nếu đa số cộng đồng đó là như vậy, thì câu quy kết có tính "vơ đũa cả nắm" kia, dù không chính xác như toán học, vẫn có giá trị thực tế. Giá trị hơn hẳn câu phản đối rất "đúng" nọ.

Một trường hợp đáng nói nữa là, đôi khi câu quy kết chỉ đúng cho một bộ phận nhỏ của "bó đũa", nhưng người nghe phải tự hỏi: thế cái bộ phận lớn của "bó đũa" ấy đang ở đâu?


Chẳng phải, rất thông thường, nhiều vấn đề lớn của cộng đồng vẫn được quyết định bởi một nhóm nhỏ đấy thôi?


Con người ta, thường cam tâm chịu trách nhiệm về những gì mình làm.

Nhưng ít ai đủ can đảm chịu trách nhiệm về cả những gì mình không làm ...