Tư Mã Ý

Tuổi trẻ của Tư Mã ý trải qua dưới thời Tào Tháo đánh đông dẹp bắc hùng mạnh lấn át thiên tử. Tháo tạo tiền đề cho con là Phi về sau phế Hán lập Nguỵ, tất nhiên không thể không nhắc tới công lao của Ý. Ý, về sau cũng như Tháo, lấn át thiên tử, tạo tiền đề cho các con là Sư và Chiêu phế Nguỵ lập Tấn.

Tương truyền, Tháo gian hùng, không phải không lường trước việc này. Nhưng, Tháo, chọn lựa và tạo lập cho một trong hai con là Phi và Thực đã khó. Cũng tương truyền, Quách Gia, quân sư yêu của Tháo, chết trẻ, trước lúc chết có trối, không lường hết được Ý, nên, nếu không dùng được phải giết.

Nói rằng, Ý, làm nên sự nghiệp nhờ biết ... sợ, sợ Tháo, sợ Gia Cát Lượng. Song, thử hỏi, nếu không có Ý, liệu Nguỵ có dẹp được Thục, Ngô?

Chỉ là, Nguỵ không học được ... từ chính Hán, "điểu tận cung tàn". Hoặc, có thể, cố học nhưng lực bất tòng tâm.

Vấn đề còn ở "thời". Giết chó sớm quá, không bắt được thỏ. Bắt được thỏ rồi, có khi đã quá muộn, không giết được chó nữa ...

Quách Phụng Hiểu tài giỏi, nhìn thấu lòng người, nhưng chết sớm, chẳng phải ý trời sao?