Nói chuyện bộ Học

Hắn nghe về ông đã lâu. Và khá nhiều. Với những lời khen giỏi lắm giỏi lắm.


Đại loại ông học rất giỏi, rồi ở lại trường giảng dạy. Rồi ông làm tiến sĩ ở Pháp.

Dần dần hắn hiểu những lời khen (cũng như chê) kiểu truyền miệng phổ biến ở xứ này. Những con người nhiệt tình khen ngợi (hay chê bai) kia đa số không biết gì về đối tượng mà họ nói đến.


Rồi hắn có điều kiện mục sở thị công trình nghiên cứu của ông. Một kiểu thành công nhưng kém khả dụng.

Bỏ qua chuyện hắn loáng thoáng nghe được về phát minh hoàn toàn tương tự trước đó ở xứ mà ông từng theo học thành tiến sĩ, giới khoa học còn đồn về những phát minh hữu ích hơn nhưng chưa áp dụng được do bọn tư bản giãy chết nắm vững tính phát triển của xã hội.


Hắn bắt đầu biết về ông nhiều hơn khi ông chuyển qua làm quản lý.

Không cần nói về sự kệch cỡm của xứ này khi người ta cứ đòi hỏi những nhà quản lý phải có bằng cấp hàng đầu về chuyên môn gì đó hơn là quản trị, thì những việc làm của ông cũng đủ khiến hắn nghi ngờ: đành rằng không biết quản lý nhưng như thế không thể là người có tư duy giỏi.


Ông lên chức phó thượng thư bộ Học, hắn thôi không quan tâm nữa vì vốn đã có điều kiện biết và hiểu sự thối nát đến tột cũng của cái bộ đó.

Nhưng xem ra đã lẫn vào chốn thối tha thì không những ngu người mà chút sĩ diện cũng khó giữ được. Mới đây có chuyện ông ký ban hành một số điều ngớ ngẩn, khi bị dư luận lên án còn cãi chày cãi cối, cuối cùng cũng phải tự tay ký sửa lại, khiến hắn cứ liên tưởng cảnh trong mấy bộ phim Tàu: tự tay tát vào miệng mình mà rằng nô tài có tội nô tài đáng chết.


Vẫn biết một người không thể làm nên tất cả, nhưng nếu đi dạy thu nhập cũng đâu đến nỗi gì, lại được nhiều trò giỏi thì danh chẳng nhỏ, chẳng đỡ nhục hơn ư?


Buồn cho sĩ sư nước nhà! Câu tiến vi quan thoái vi sư không dễ học vậy.