Hà chính mãnh ư hổ

苛政猛於虎

孔子過泰山側，有婦人哭於墓者而哀。夫子式而聽之，使子路問之，曰：“子之哭也，壹似重有憂者。“乃曰：“然。昔者吾舅死於虎，吾夫又死焉，今吾子又死焉。“夫子問：“何為不去也？“曰：“無苛政。“夫子曰：“小子識之，苛政猛於虎也。“

Khổng Tử quá thái sơn trắc, hữu phụ nhân khốc ư mộ giả nhi ai. Phu tử thức nhi thính chi, sử Tử Lộ vấn chi ,viết：”Tử chi khốc dã, nhất tự trùng hữu ưu giả.” nãi viết ：”Nhiên. Tích giả ngô cữu tử ư hổ, ngô phu hựu tử yên, kim ngô tử hựu tử yên.” Phu tử vấn ：”Hà vị bất khứ dã ?” Viết ：”Vô hà chính.” Phu tử viết ：”Tiểu tử chí chi, hà chính mãnh ư hổ dã.”

 Khổng Tử đi qua bên núi Thái Sơn, có một người đàn bà khóc ở mộ rất bi thương.  Phu tử tựa vào đòn ngang xe cúi mình xuống để nghe, sai Tử Lộ hỏi bà ta rằng: “Tiếng khóc của bà dường như có nhiều nỗi đau buồn?”.  (Người đàn bà) bèn trả lời rằng: “Đúng thế.  Ngày trước cha chồng tôi chết vì cọp, sau đó chồng tôi chết vì cọp, bây giờ con trai tôi cũng chết vì cọp”.  Phu tử nói rằng: “Tại sao bà không bỏ đi?”.  (Người đàn bà) đáp: “Ở đây không có chính sách hà khắc”.  Phu tử nói rằng: “Các trò hãy ghi nhớ điều đó.  Chính sách hà khắc còn tàn bạo hơn cọp”.

Trần Văn Chánh dịch