Plasma lạnh

(Viết để lưu lại cho mình).

Plasma được xem là trạng thái thứ 4 của vật chất, bên cạnh thể rắn, thể lỏng và thể khí. Trong trạng thái plasma, các điện tử và hạt nhân trong nguyên tử được tách ra tạo nên các ion âm và dương. Có thể không phải tất cả nhưng đa số vật chất có thể tồn tại dưới trạng thái này.

Vì có ứng dụng thực tiễn, người ta cần kỹ thuật để tạo ra các tia plasma. Phổ biến là phương pháp cho dòng khí trơ (thông thường sử dụng argon) chạy qua 2 điện cực dưới điện áp cao (hàng kV).

Plasma chứa hỗn hợp các ion âm dương, cũng tạo ra oxy tự do và một ít tia cực tím, nên rất tốt cho việc khử trùng và làm lành vết thương trong ngành y sinh. Nhưng cách tạo tia plasma thông dụng cho plasma ở nhiệt độ cao, và tia dạng cầu, ngắn, không thể tác động trực tiếp lên vết thương được.

Việc chế tạo thiết bị tạo plasma dùng trong y sinh ngày nay được bảo vệ bằng việc cấp bằng bản quyền sáng chế (patent, ở vn gọi là sở hữu trí tuệ), nhưng tuỳ yêu cầu khắt khe về việc thử nghiệm của từng nước mà chưa phải ở đâu cũng có thể áp dụng vào y tế cho người. Ở những nước lạc hậu như vn thì hoàn toàn có thể.

Trong y sinh, gọi là plasma lạnh, vì tia plasma được tạo ra dưới 2 điện cực bằng dòng khí trơ có tốc độ cao, khiến nó nguội nhanh (xuống dưới 40 độ C, có thể tác động lên cơ thể người). Tuy nhiên, sau đó, để hình thành dạng tia dài (có thể sử dụng như một lưỡi dao), buồng tạo plasma có hình dạng đặc biệt (phễu dẹt), nở rộng ra làm giảm tốc độ dòng khí trơ, sử dụng gờ dẫn hướng cho tia dài ra và thoát ra ngoài qua các loại mũ chụp khác nhau.