Ký ức

Sáng đầu năm nằm trong chăn ấm, tình cờ xem lại một đoạn trong bộ phim cũ, Ex Machina. (Có lẽ vì thấy khuôn mặt khả ái của cô người máy Ava, Alicia Vikander, hihi).

Ava định thực hiện (ngược) một đoạn Turing test, trong đó có câu hỏi, Ký ức cũ nhất của bạn là gì?

Chà, mới nhất còn có thể lẫn lộn, nữa là. Hoặc không thể sắp xếp theo trình tự thời gian những thứ chỉ vừa mới kịp trở thành "ký ức". Hoặc, thậm chí không chắc liệu nó đã là ký ức? Nhưng, thường thì vẫn còn có thể nhớ rõ từng chi tiết.

Ký ức cũ, trái lại, lờ mờ chi tiết. Và, quá lờ mờ thời gian, để có thể nhận ra, ký ức nào là cũ nhất.


Thử nhớ về thời đi học. Chỉ riêng cấp 1 đã qua Nghệ An, Quảng Trị, Huế, mỗi nơi không dưới 2 trường. Không, phải có "cũ" hơn, thời còn chưa đi học. Đâu đó ở Vĩnh Phú, giờ không biết là thuộc Vĩnh Phúc hay Phú Thọ ngày nay.

Bị mấy cậu bạn lớn tuổi hơn chút lừa, bảo đem cục gạch ném vào bụi tre, nơi có một tổ ong vò vẽ. Ong đốt kín đầu, hai tay phủi túi bụi. Sau đó là cạo đầu, bôi vôi, cả hai tay nữa. Nhưng không nhớ ra người bạn nào trong số ấy, vì sau đó lão đã rời đi từ bấy đến nay không một lần trở lại. Cũng không nhớ, lúc ấy có đau hay không.

Nhớ, có lần đẩy cô cháu gái kém 4 tuổi đi chơi. Bằng một chiếc xe mây, 4 bánh gỗ (có lẽ thế?). Chiếc xe bị lật, loay hoay dựng lại mãi không được, cho đến khi có người lớn đến. Nhưng không nhớ, lúc ấy cô cháu có khóc nhiều không? Và, cũng không nhớ, lúc ấy đã bối rối như thế nào (sau này, những lúc bối rối, luôn là những "kỷ niệm" tồi tệ nhất, tồi tệ hơn cả những cơn đau, những thời khắc cô đơn, hay những phút giây hạnh phúc). Năm ấy, cháu mấy tuổi cậu mấy tuổi nhỉ?

Không nhớ, 2 ký ức này, cái nào trước cái nào sau? Ký ức nào cũ hơn? Mà, ký ức, chẳng lẽ chỉ đơn giản là sự kiện? Passed Turing test nghĩa là không phân biệt được giữa AI và con người. Nói vậy, trong memory phải có không chỉ sự kiện, mà lưu giữ cả cảm xúc?

Lão không nhớ cảm xúc những lúc đó. Còn nhiều chuyện khác, có thể "cũ" hơn, có thể "đậm" hơn, thì, chỉ nghe những người lớn hơn nhắc đi nhắc lại. Đó, có phải là một kiểu "ký ức"?


Rốt cục, những câu hỏi kiểu này, có thể là câu hỏi dành cho Turing test?