Thầu

 Một vụ đấu thầu điển hình của nhà nước vn sẽ xảy ra như thế nào?

Đầu tiên là đưa ra hồ sơ mời thầu. Sao cho có nhiều đối tác tham gia. Một là để có thể hoàn thành kế hoạch. Hai là thu tiền từ việc bán hồ sơ mời thầu làm chi phí cho công việc xét thầu.

Vì vậy tiêu chuẩn mời thầu thường có xu hướng bị hạ thấp. Dẫn đến hệ quả là nhiều nhà thầu năng lực kém cũng có thể tham gia. Hệ quả thứ hai là xu hướng loại bớt bằng những "rào cản" hành chính thay vì xem xét thực lực nhà thầu. Kết quả tệ có thể thấy rõ từ khi chưa xét thầu.

Một thực tế là hồ sơ mời thầu, thay vì đưa ra yêu cầu từ góc độ người sử dụng để các nhà thầu chào giải pháp, thì lại thường được "thiết kế" khá chi tiết nhằm ràng buộc cho "chặt chẽ". Chẳng khác gì trói tay trói chân các nhà thầu.

Mà thực tế này chính là cầm đèn chạy trước ô-tô. Nhân viên hành chính nhà nước, kẻ xây dựng hồ sơ mời thầu, tỏ ra giỏi hơn bất kỳ nhà cung cấp thiết bị, giải pháp nào?

Và thực tế chính là, nhân viên nọ bao giờ cũng phải "móc ngoặc" với một nhà thầu nào đó, để lấy thông tin. Và dù muốn hay không, vô tình hay cố ý, đều đã khiến "cuộc chơi" mất công bằng. Chưa kể những mánh khoé cài cắm tiêu cực ...

Công việc xét thầu còn lại chẳng khác gì ... bộ dục chấm thi. Giáo viên có giỏi thì cũng phải cho điểm theo ba-rem.

Đạt hay không đạt yêu cầu chỉ dựa trên những tuyên bố vô thưởng vô phạt của nhà thầu. Hiển nhiên không đủ năng lực thẩm tra, và tâm lý xem đó là những cam kết pháp lý.

Nhưng không ai đưa ai ra toà sau đó hết, dù có thế nào đi nữa. "Gạo đã được nấu 85% thành cơm rồi", có ai đem nồi đi đổ không?

Cuối cùng nhà thầu nào cung cấp giải pháp giá rẻ nhất sẽ thắng. Mặc dù chỉ một thời gian ngắn sau, giá sẽ đội lên cao hơn gấp nhiều lần những nhà thầu thua cuộc (giá cao) vì kính thưa vô số các kiểu phát sinh.

Có thể thấy "cửa" lớn dành cho những nhà thầu đến từ "xứ lạ". Tuyên bố tính năng kỹ thuật hùng hồn, không ai đánh thuế. Hạ giá tới mức khó tin để trúng thầu.

Sau đó là những tháng ngày chầy bửa ... xin phát sinh chi phí. Và dày mặt lơ tình trạng thực tế gớm chết so với hồ sơ đẹp đẽ trước đây.

Dường như ai cũng biết. Tất cả đều đúng "luật". Các quan đã khẳng định rồi, không hề có tham nhũng chính sách ...